ต้นชุมเห็ดเทศ .
ใบสีเขียวเข้มแบบขนนก ดอกเป็นช่อสีเหลืองชูขึ้นฟ้า ชอบขึ้นริมน้ำ ต้นนี้คือต้นชุมเห็ดเทศ

ต้นชุมเห็ดเทศเป็นไม้พุ่ม สูง 2-4 เมตรโดยประมาณ แตกกิ่งออกด้านข้างในแนวขนานกับพื้น ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อยรูปขอบขนานรูปวงรีแกมขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ กว้าง 4-8 เซนติเมตร ยาว 10-20 เซนติเมตร หูใบเป็นรูปสามเหลี่ยม ต้นชุมเห็ดเทศออกดอกดอกช่อ ตามซอกใบ แล้วแทงช่อชูขึ้นฟ้าอยู่บริเวณยอดของต้น ตอนปลายกิ่งกลีบดอกสีเหลืองทองสวยงาม ใบประดับสีน้ำตาลแกมเหลือง หุ้มดอกย่อยเห็นชัดเจน ผลของต้นชุมเห็ดเทศเป็นฝัก มี 4 ครีบ เมล็ดแบน มีรูปสามเหลี่ยม ชอบขึ้นบริเวณริมน้ำ

สรรพคุณของต้นชุมเห็ดเทศ
ใบสดของต้นชุมเห็ดเทศ
รักษาโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน ฝีและแผลพุพอง

ดอก, ใบสดหรือแห้งของต้นชุมเห็ดเทศ
เป็นยาระบาย ยาถ่าย ถ่ายพยาธิลำไส้

เมล็ดของต้นชุมเห็ดเทศ
ช่วยขับพยาธิ เป็นยาระบายอ่อนๆ


วิธีและปริมาณที่ใช้ใบและดอกชุมเห็ดเป็นยารักษาโรคและอาการมีดังนี้
(ที่มาของข้อมูล : สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สวนจิตรลดา http://www.rspg.or.th/)

- เป็นยาระบาย ยาถ่าย แก้อาการท้องผูก ใช้ดอกชุมเห็ดเทศสด 1-3 ช่อดอก (หรือแล้วแต่คนที่ธาตุเบาธาตุหนัก ช่อดอกใหญ่หรือเล็ก) ต้มรับประทานจิ้มกับน้ำพริก หรือ ใช้ใบสด 8-12 ใบ ล้างให้สะอาด หั่นตากแห้ง หรือปิ้งไฟให้เหลือง หั่น ใช้ต้มหรือชงน้ำดื่ม ครั้งละ 1 ถ้วยแก้ว เติมเกลือเล็กน้อย ดื่มให้หมด หรือใช้ใบแห้งบดเป็นผง ปั้นกับน้ำผึ้งเป็นลูกกลอนขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย รับประทานครั้งละ 3 เม็ด ก่อนนอน หรือเมื่อมีอาการท้องผูก หรือ ใช้เมล็ด คั่วให้เหลือง ชงน้ำดื่มเป็นน้ำชา เป็นยาระบายอ่อนๆ

- เป็นยารักษาโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน ใช้ใบสด 3-4 ใบย่อย ขยี้หรือตำในครกให้ละเอียด เติมเกลือเล็กน้อย หรือใช้ใบชุมเห็ดเทศกับหัวกระเทียมปริมาณเท่ากัน ผสมปูนแดงที่กินกับหมากนิดหน่อย ตำผสมกันทาบริเวณที่เป็นกลาก หรือโรคผิวหนัง โดยเอาผิวไม้ไผ่ขูดบริเวณที่เป็นกลากเบาๆ แล้วทายาวันละ 2 ครั้ง เช้าเย็นจนกว่าจะหาย หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน

- รักษาฝีและแผลพุพอง ใช้ใบชุมเห็ดเทศ และก้านสด 1 กำมือ ต้มกับน้ำพอท่วมยาแล้วเคี่ยวให้เหลือ 1 ใน 3 ชะล้างบริเวณที่เป็นวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ถ้าเป็นมากให้ใช้ประมาณ 10 กำมือ ต้มอาบ
ต้นชุมเห็ดเทศ
ดอกของต้นชุมเห็ดเทศ
ดอกต้นชุมเห็ดเทศแบบใกล้ๆ
ใบของต้นชุมเห็ดเทศเมื่อเทียบกับมือ
ยอดของต้นชุมเห็ดเทศ
ทรงพุ่มของต้นชุมเห็ดเทศ